Oczyszczalnie przydomowe. Dmuchanie na ścieki

W tym artykule zajmiemy się budową i zasadą działania, a także zaletami oczyszczalni SBR pracującej w oparciu o dmuchawę (sprężarkę). Ze względu na różnorodność technologii oczyszczania ścieków powstających w wyniku działalności bytowej i produkcyjnej człowieka, potencjalny inwestor lub instalator może mieć duże problemy związane z wyborem odpowiedniej technologii. Technologia wykorzystywana do oczyszczania ścieków ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia wpływu na środowisko, a więc jakości oczyszczania ścieków, ale też z punktu widzenia kosztów urządzenia, jego montażu, a następnie wieloletniej eksploatacji urządzenia.

• 

Zasada działania:

Oczyszczalnia składa się z dwóch odrębnych komór. Pierwsza z nich pełni rolę osadnika wstępnego, natomiast w drugiej zachodzi proces oczyszczania ścieków. System SBR, poprzez zatopiony dyfuzor, dostarcza mikroorganizmom tlen i właśnie te mikroorganizmy przekształcają ścieki w osad czynny. Nadmiar osadu pojawiający się w drugiej z komór przepompowywany jest w trakcie oczyszczania do pierwszej komory. Oczyszczanie odbywa się etapami, każdy cykl trwa 8 godzin i jest sterowany przez programowalny sterownik. Pozwala on, wraz z możliwością regulacji systemu, na optymalizację pracy oczyszczalni nawet w przypadku zmiennych warunków użytkowania oczyszczalni.
Zużycie prądu System SBR składa się ze dmuchawy (sprężarki) o mocy minimalnie 45 W (zależy od wielkości oczyszczalni), dwóch zaworów elektromagnetycznych, sterownika oraz opcjonalnie wyłącznika pływakowego. Zużycie energii elektrycznej w przypadku klasy oczyszczania C, dzięki efektywnemu wykorzystaniu sprężarki, kształtuje się na poziomie 35-50 kWh/użytkownik/rok.
Urządzenie może pracować w trybie wakacyjnym. Sterownik umożliwia w takim wypadku zaprogramowanie długości okresu wakacyjnego / nieobecności (maks. do 30 dni), podczas którego oczyszczalnia pracuje w trybie oszczędzania energii elektrycznej. Po zakończeniu tego okresu sterownik automatycznie powróci do trybu standardowego.
Jeżeli przez dłuższy okres do oczyszczalni nie są dostarczane świeże ścieki, czas napowietrzania jest automatycznie skracany. Jest to praca w trybie oszczędzania energii elektrycznej Pozwala to na utrzymanie mikroorganizmów oraz bakterii znajdujących się wewnątrz oczyszczalni przy życiu (nawet podczas wakacji) przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia prądu.

Konserwacja oraz pobór próbek Przegląd oczyszczalni pracujących w technologii SBR należy wykonywać minimalnie jeden raz w roku. Osad z pierwszej komory (osadnika wstępnego) należy usuwać co 6-24 miesiące w zależności od rodzaju oczyszczalni oraz jej obciążenia. Próbkę ścieków można pobrać z butelki znajdującej się wewnątrz oczyszczalni. Jej zawartość wymieniana jest co 6 godzin, co gwarantuje aktualność wyników.

Zalety:

Oczyszczalnie SBR pracujące na bazie dmuchawy posiadają wiele zalet w stosunku do innych technologii stosowanych w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Niektóre z nich to:

• Trwała i niezawodna konstrukcja (brak pomp czystej wody i pomp brudnej wody oraz skomplikowanych czujników w oczyszczalni),
• energooszczędność oraz wydajność (niskie zużycie prądu),
• prosta instalacja oraz serwisowanie.

Oczywiście wśród tego typu urządzeń również istnieją rozwiązania bardziej i mniej efektywne. Przedstawione na fot. 1 urządzenie posiada dość sporą zaletę – dmuchawa wraz z elektrozaworami znajduje się w zbiorniku, w szczelnej kapsule zamontowanej powyżej maksymalnego poziomu ścieków w zbiorniku. Powietrze pobierane jest przez przewód wentylacyjny wyprowadzony z kapsuły poza zbiornik. Energia elektryczna dostarczana jest do dmuchawy przewodem elektrycznym wyprowadzonym ze sterownika zamontowanego wewnątrz pomieszczenia technicznego w budynku. Popularne na rynku oczyszczalnie SBR posiadają zamontowane w jednej szafce sterownik, dmuchawę i elektrozawory, a szafka ta instalowana jest w kotłowni lub garażu w budynku.

A więc zalety urządzeń typu SBR z dmuchawą w zbiorniku to przede wszystkim:

• Bezgłośna praca dmuchawy (brak urządzeń generujących hałas w budynku),
• mniejsze zużycie energii elektrycznej przez dmuchawę (nie ma konieczności prowadzenia węży powietrznych z budynku do zbiornika, co powoduje straty ciśnienia na przewodach),
• szybki i nieskomplikowany montaż urządzenia

Obsługa POŚ Przydomowa oczyszczalnia ścieków jest urządzeniem, o które trzeba dbać w odpowiedni sposób, aby pracowało bezawaryjnie przez wiele lat. Podstawą dbałości jest kontrola wizualna oczyszczalni, w tym jej wnętrza, przeprowadzana okresowo przez użytkownika urządzenia. Niemniej ważny jest coroczny przegląd serwisowy wykonywany przez autoryzowany serwis lub firmę instalacyjną posiadającą odpowiednią wiedzę i praktykę w tego typu pracach.
Nie należy jednak również zapominać o podstawowych zasadach użytkowania oczyszczalni, wśród których najważniejszą kwestią jest ta dotycząca tego, jakich materiałów nie wolno wprowadzać do oczyszczalni. Wyciąg z najważniejszych informacji przedstawia tabela.

W skład okresowej kontroli wizualnej prowadzonej przez użytkownika wchodzi:

• Codzienna kontrola, czy oczyszczalnia ścieków pracuje bez sygnałów o zakłóceniach (kontrola panelu sterującego),
• kontrola wizualna wypływu w pojemniku do poboru próbek (w razie potrzeby także w studni kontrolnej) pod kątem oddzielania osadu. Kontrola do- i odpływów pod kątem ich zapchania (kontrola wzrokowa),
• kontrola ewentualnie istniejącego pływającego osadu w komorze SBR oraz, w razie takiej potrzeby, usunięcie pływającego szlamu (do osadnika gnilnego).

W przypadku zaistniałych problemów i awarii należy je odnotowywać w dzienniku pracy urządzenia.
Do obowiązków serwisu podczas corocznej kontroli należą następujące kwestie:

• Przeglądanie Dziennika pracy pod kątem ewentualnych usterek lub awarii,
• kontrole funkcjonowania części elektrotechnicznych oraz pozostałych części urządzenia (w szczególności napowietrzacza oraz funkcji pompowania),
• kontrola funkcjonowania sterowania oraz alarmu,
• przegląd i serwisowanie kompresora,
• optymalizacja parametrów pracy za pomocą wyników badań z fazy osadu czynnego oraz odpływu,
• kontrola wysokości osadu w osadniku wstępnym oraz, w razie takiej potrzeby, zlecenie użytkownikowi wywiezienia osadu: usuwanie osadu należy zlecić najpóźniej przy 70% napełnienia osadnika,
• przeprowadzanie ogólnych prac czyszczących, np. usuwanie osadów, przegląd stanu konstrukcji urządzenia,
• kontrola wystarczającego na- i odpowietrzania,
• badania w zbiorniku osadu czynnego pod kątem koncentracji tlenu i objętości osadu.

Podsumowanie Dobór odpowiedniej przydomowej oczyszczalni ścieków powinien być zawsze dokonywany nie tylko w oparciu o najkorzystniejszą do danych warunków mieszkaniowych technologię, ale również z uwzględnieniem kosztów montażu. Może się bowiem okazać, iż technologia oczyszczania, pozornie korzystna ekonomicznie, okaże się bardzo droga, jeśli chodzi o kwestie montażu. Nie należy zapominać również o potencjalnych uciążliwościach eksploatacyjnych, takich jak szum sprężarki, stuki zaworów, a także gabaryty urządzeń sterujących montowanych w pomieszczeniach. No i oczywiście wpływ na wieloletnią bezawaryjną pracę urządzenia będzie miał fakt, jakie substancje do urządzenia będziemy wprowadzali.
W kolejnym odcinku przyjrzymy się innym technologiom oczyszczania ścieków, stosowanym w oczyszczalniach przydomowych, ze szczególnym naciskiem na złoża biologiczne zanurzone, zawieszone oraz zraszane. W kilku słowach omówimy też małe pompownie ścieków oczyszczonych, umożliwiające odprowadzanie oczyszczonej cieczy poza oczyszczalnię.

Autor: Mariusz Piasny